Günümüzde; Amerikan Futbolu, NFL, Tom Brady vs. gibi özel isimlerle internet ortamında sık vakit geçiren, spora ilgisi olan, TV üzerinde spor kanallarını sık takip eden herkes bir şekilde karşılaşmıştır. Peki, Amerika Birleşik Devletlerinin en popüler, en yaygın spor organizasyonu olan bu oyun nasıl ortaya çıkmış ve nasıl bu kadar popüler hale gelmiştir. Yazı da değineceğimiz konu bu olacak. Hadi başlayalım.
Amerikan Futbolu; Amerika ve Kanada'da futbol, diğer ülkelerde ise Korumalı Futbol olarak adlandırılan bir takım sporudur. Oyun aslında ragbi ve o dönemde Avrupa’da popülerliği giderek artan futbolun birleşmesiyle ortaya çıkmıştır. Oyunun ilk dönemlerinde 4 üniversite takımı (Yale, Columbia, Princeton, Rutgers) değişen kurallarla oynamışlarsa da oyunun ilk kural kitabı bu takımların temsilcileri tarafından oluşturulmuştur.
Tarihlere yer vermeden yazmayı tercih ediyorum çünkü bu şekilde daha rahat anlaşılacağını düşünüyorum. Yalnız 1880 tarihi Amerikan Futbolu için dönüm noktasıdır diyebiliriz.
Yale Üniversitesi öğrencisi Walter Camp (Amerikan Futbolunun babası olarak bilinir.) o döneme kadar uygulanan kuralların değiştirilmesinde büyük rol oynamıştır. Örnek vermek gerekirse 1880 yılına kadar 20 kişilik takımların karşılaşmasıyla oynanan oyun 11 kişilik takımlara düşürülmüştür ki oyun günümüzde de 11 kişilik takımlarla oynanmaktadır. Walter Camp'in kendisi de bir Amerikan Futbolu oyuncusudur. Futbol koçu olarak da görev yapmıştır.
Günümüze kadar Amerikan Futbolu kurallarında birçok değişiklik meydana gelmiştir. Kurallar başka bir yazının konusu ve çok uzun olacak :)
Amerikan Futbolunun ilk yıllarında oyunun sertliği ve korunma önlemlerinin zayıf olmasından dolayı 1905 yılında tam 19 oyuncu hayatını kaybetmiş ve bu ölümlerden dolayı o dönem Amerika Başkanı olan Theodore Roosevelt amatör şekilde gerçekleşen organizasyonları durdurmuş ve daha profesyonel daha güvenilir bir şekilde gerçekleşene kadar da oynanmasına izin vermemiştir. 1905 yılının sonunda tüm bu gelişmelerden sonra Amerikan Kolej Sporları Kurumu (NCAA) kurulmuştur. Bu kuruma 62 kolej dahil olmuştur. Roosevelt oyun kurallarında rekabeti azaltacak etkiye sahip temel değişikliklerin yapılmasını istemiş, saha boyutu küçülmüş, sayılar arttırılmış, oyun süresi azaltılmıştır. Tüm bu değişiklikler oyunun bugünkü haline en yakın dokunuşlar olmuştur.
Bugün NFL olarak bilinen 32 profesyonel takımın yer aldığı Ulusal Futbol Ligi dünyanın en çok izlenen ve takip edilen liglerinden biridir. 1920 yılında Amerikan Profesyonel Futbol Federasyonu ismiyle kurulmuştur. Ulusal ligin 1920 yılındaki ilk şampiyonu Akron Pros olmuştur.
1959 yılında AFL (Amerikan Futbol Ligi) adı altında farklı bir lig daha kuruldu. Aslında AFL’nin kurulmasının sebeplerinden biri giderek artan televizyon ödemeleri ve rekabete olan açlıktı. NFL ve AFL ayrı ligler olarak 1970 yılına kadar oynandı. 1970 yılında bu iki ligin birleşmesine karar verildi. Yeni kurulan lig günümüze kadar NFL ismi ile ulaştı. 26 farklı kulüp 1970 yılında tek bir lig çatısı altında bir araya geldi. Bu yıldan sonra giderek artan izleyici sayısı uluslararası bilinirliği de arttırdı ve bu sporun farklı kıtalara da yayılmasını sağladı.
NFL tarihinin en fazla şampiyon olan takımı 13 şampiyonluğu ile Green Bay Packers adlı takımdır. Amerikan Futbol Konferansı ve Ulusal Futbol Konferansı olmak üzere iki farklı konferans 8 farklı grup 32 farklı takım bugün NFL’ de mücadele etmektedir.
Zamanla Amerikan Futbolu içerisinde barındırdığı amatör ve rekabetçi ruhu korumayı başardı ve bunun yanında taktiksel olarak da günümüze kadar çok büyük gelişmelere sahne oldu. Onlarca koç sahadaki rekabetin artmasıyla çok farklı taktiksel oyunun gelişmesine yardımcı oldular. Eğer ilk kez izleyen bir seyirciyseniz saha içerisindeki taktikleri ve oyunları anlamanız çok zor olacaktır. Ama saha içerisinde bir taktik savaşı olduğunu bilmelisiniz.
Mevkiler ve oyuncu profilleri yıllar içerisinde çok farklılaştı. Taktiklerin farklılaşması spesifik yeteneklere sahip oyuncu ihtiyaçlarını ortaya koydu ve bu yönde antrenman metotları geliştirildi. Tüm farklı mevkilerde oynayan oyuncuların mevkilerinin gerekliliklerine göre yetenekleri bulunmaktadır. Örnek vermek gerekirse dayanıklılık, çeviklik, hız vb. gibi.
Oyun bugün dünyanın birçok ülkesinde profesyonel olarak oynanmaktadır. Ülkemizde de bir federasyonu bulunmaktadır. Daha çok üniversitelerin kurduğu takımlar boy göstermekte olup bu takımlar profesyonel 1. Lig ve 2. Ligde de oynamaktadırlar. Ülkemizde Amerikan Futbolunun gelişimi ile ilgili bilgilendirici yazılarımı daha sonra detaylıca paylaşacağım.
Comments