Formula 1 denildiğinde aklımıza Schumacher, Senna, Prost, Alonso ve Hamilton gibi isimler geliyor fakat araç sürücüsü olmamasına rağmen bu sporun efsanesi haline gelmiş bir kişi daha var. Britanya İmparatorluk Nişanı sahibi, Adrian Newey.
F1 tarihinin en iyi tasarımcılarından biri olarak kabul edilen Newey’in 3 farklı takımla birlikte (Williams, Mclaren ve Red Bull) toplamda 11 şampiyonluğu var. Geçen sene Aston Martin’den gelen yüksek teklifi reddeden Newey, Red Bull Racing'in teknik patronluğuna devam ediyor.
1958 yılında Stratford Upon-Avon, İngiltere’de dünyaya gelen Newey, Southampton Üniversitesi Havacılık ve Uzay bölümlerini birincilikle tamamladı. Mezun olduktan sonra Fittipaldi Formula 1 takımı için motor sporlarında çalışmaya başladı.
İlk projesi March GTP spor arabası olan Newey, 1984’te March takımının IndyCar projesinde tasarımcı ve yarış mühendisi olarak görev aldı. Newey'in ilk F1 tasarımı, 1988 March 881, beklenenden çok daha rekabetçiydi.
Newey’in 1991 yılında başlayan Williams macerası hepimizin bildiği olaylarla beraber 1996 yılında son bulacaktı. Bu süre zarfında Newey'in tasarımları 59 galibiyet, 78 pole pozisyonu, 60 en hızlı tur ve 4 Dünya şampiyonluğu kazanacaktı.
1991 yılının ikinci yarısında FW14 modeli ilk defa piste çıktı. 1992 yılında ise FW14B ve Nigel Mansell ile ilk şampiyonluğunu aldı. 1993 yılında ise Williams, Alain Prost ve Newey'in tasarımı FW15C ile o yıla damga vurarak tekrar şampiyonluğu kazandı.
1994 yılında Newey, performansını beğenmediği FW16 aracını tasarlamıştı ve aracı kullanacak kişi Senna'ydı. Benetton’un arkasında kalan Williams ve Senna, herkesi üzecek olan ölümcül kazayı bu yıl Imola’da yaşadı.
1996 yılında Newey’in tarihin en iyi araçlarından olan tasarımı FW18 Damon Hill’e sürücüler, Williams’a ise 16 yarışta 12 galibiyetle markalar şampiyonluğunu kazandıracaktı. 1997 aracı da şampiyon olan Newey o yıl Mclaren’a geçecekti.
2007 ve 2008 yıllarında başarı yakalayamayan Red Bull takımı 2009 yılında ise yükselişe geçerek ikinciliği elde etti. 2010-2013 yılları arasında ise tam anlamıyla bir dominasyon kurdu.
2010 yılında tasarladığı RB6 ile 19 pole pozisyonunun 15’ini kazanan Red Bull, Sebastian Vettel ile Dünya Sürücüler ve Üreticiler Şampiyonasını kazandığında, Newey üç farklı F1 takımıyla Üreticiler Şampiyonası kazanan tek F1 tasarımcısı oldu.
2011 yılında RB6’nin gelişimi olan RB7 19 yarışta 18 pole pozisyonu ve 12 yarış kazanarak harika sonuçlar elde etti. Vettel ve Red Bull ikinci sampiyonluğuna ulaştı. 2012 yılında RB7 ile yeniden şampiyonluk Red Bull'un oluyordu.
2013 yılında ise bence tarihin en iyi tasarım aracı olan RB9, 19 yarışta 11 pole ve 13 yarış kazanıyordu. Red Bull ve Vettel sezonun son 9 yarışını üst üste kazanarak iki kulvarda da şampiyonluğu elde etti.
Bu 4 senede bize oldukça güçlü araçlar izleten Newey, bu periyotta 4 sürücüler, 4 markalar şampiyonluğu, 41 galibiyet, 52 pole pozisyonu alırken, 154 yarışın 140’ini tamamlamayı başardı. Vettel ise birçok rekoru elde etti.
2014-2019 yılları arasında bekleneni veremeyen Red Bull, Turbo Hybrid cağda Mercedes'le mücadele edemedi. 2020 de tasarladıkları ve 2021’de de geliştirdikleri RB16B ise Max Verstappen'le beraber Mercedes-Hamilton dominyonunu bitirecekti.
2022 yılında ise araçlara getirilen yenilikler ile Newey RB18 tasarımını geçekleştirdi. Şimdiye kadar tasarımsal olarak en az sorun yasayan araç, markalar ve sürücüler klasmanında da lider.
Üniversite tezi ground-effects üzerine olan Newey 2017 yılında 'How to Build a Car' isimli kitabını yayımladı. Mühendisliği ile bizi büyüleyen bu usta tasarımcıyı umarım uzun yıllar bu sporda görmeye devam ederiz.
