Futbol, yıllarca hep halk ve içerisinde bulunduğu coğrafya ile sıkı sıkıya ilişkiler içerisinde olan; bulunduğu konumun izlerini, işaretlerini taşıyan bir spor dalı oldu. Gerek halkın sosyoekonomik yapısı, destekçilerinin politik fikirleri, gerek futbol kulübünün kuruluşunda rol alan aktörlerin mesleki faaliyetleri vb. futbol kulübünün tanınırlığına, kimliğine hep yön verdi. Bilindiği üzere dünyadaki bazı takımlar kendilerine has özellikleri ile tanınır olmuşlardır. Örneğin bazı Brezilya takımları sosyoekonomik olarak yoksul ve kırsal kesimlerden çıkan futbolcuları parlatmasıyla, Livorno takımı destekçilerinin sol görüşlü olması sebebiyle İtalyan komünizminin yapıtaşı olmasıyla ya da Adana Demirspor’un kuruluşunda yer alan futbolcularının mesleklerinin madenci oluşunun ön planda olmasıyla bilinmesi gibi. Örnek verdiğimiz takımlar gibi Marsilya futbol takımının da ön planda olan bir özelliği var: Kozmopolitlik.
Marsilya futbol takımının bu özelliğiyle ön planda olduğu, destekçilerinin tüm dünyada artık bu yönüyle bilindiği bir gerçek. Evet, kozmopolit bir futbol şehri olan Marsilya’dan bahsediyoruz. Marsilya şehrinin etnik çeşitliliğinin had safhada olduğu hususu geride bıraktığımız 2021-2022 UEFA Avrupa Ligi grup müsabakaları esnasında Galatasaray’ın deplasmanda oynadığı Marsilya maçıyla da iyice ortaya çıktı. Zaman zaman mücadelenin iyice arttığı, tansiyonun bir türlü düşmediği maçta Stade Vélodrome’un tribünlerinde fazlasıyla farklı ırktan simalar göze çarpıyordu. Öyle ki bu çeşitlilik Marsilya kulübünün yıllarca taraftarlarının yanı sıra futbolcularının etnik kökenine de yansımıştı. Her yeni sezonda kadrosunda mutlaka başta Cezayir olmak üzere Kuzey Afrika’lı futbolcu barındıran Marsilya’nın Samir Nasri (Cezayir), Hatem Ben Arfa (Tunus), Amine Harit (Fas), Matteo Guendouzi (Fas), Adil Rami (Fas), Mehdi Benatia (Fas), Maxıme Lopez (Cezayir), Brahim Hemdani (Cezayir) gibi pek çok Kuzey Afrikalı bilindik futbolcusu olmuştur.
Marsilya şehrinin kozmopolit yapısından bahsetmeden önce şehir ile ilgili genel bir bilgi vermek gerekirse; Fransa’nın başkenti Paris’ten sonra en büyük 2. şehri olma özelliğine sahip olan Marsilya, ülkenin en büyük limanına sahiptir. Fransa toprağı olması nedeniyle Avrupa’ya bağlıdır ama Kuzey Afrika’nın tam karşısında olması dolayısı ile gelen fazla göç dalgası sebebiyle de ciddi bir Afrikalılık görülür. Fransa’nın yıllarca sömürgesi durumunda kalan Cezayir’e, askeri ve ticari gemiler hep Marsilya limanından kalkar. Marsilya, bir nevi eskiden sömürdükleriyle bugün müşterek bir yaşam sürdürmektedir.
Fransa’nın gözde tatil ve ticaret beldesi Marsilya artık Fransa’nın bir ili olmaktan çıkmış ve bir Mağrip şehri haline gelmiştir. Hatta halk arasında nükteli bir şekilde anlatıldığı kadarı ile Cezayir’in ikinci büyük şehri “Marsilya” olarak kabul edilmektedir. Sokaklarda dolaşırken Avrupa’nın birçok yerindeki gibi nadiren de olsa sarışın ya da kızıl insan görmek pek zordur. Hemen her yerde simaları size benzer insanlarla karşılaşırsınız. Arap-Mağrip ağırlıklı bu toplumda Fransızlar azınlık gibidirler. Bu durum Marsilya kulübünün sadece futbolcu profiline yansımamış aynı zamanda taraftar profilini de şekillendirmiştir. Öyle ki Marsilya kulübü, Fransa içerisinde oynadığı deplasman maçlarında dahi deplasman takımının şehrinde bulunan Kuzey Afrikalı taraftarlar tarafından yoğun bir şekilde destek görmüştür.
Her ne kadar Kuzey Afrika izlerinin en çok yaşandığı şehir ve futbol takımı olarak Marsilya gösterilse de Fransa’da ülke genelinde de bir Kuzey Afrikalılık hakimdir. Öyle ki futbol dünyasının gelmiş geçmiş en iyi oyuncularından biri olarak gösterilen Zinedine Zidane, Fransa'nın Marsilya kentinin 15. bölgesinde bulunan bir mahalle olan La Castellane’de doğan Cezayir asıllı bir Fransız’dır. Yine Fransa'nın ilk kez Dünya Kupası'nı kazandığı 1998 yılında Paris'te dünyaya gelen ve henüz 19 yaşında Dünya Kupası'nı kaldırma şansı yakalayan Paris-Saint-Germain'in (PSG) yıldız futbolcusu Kylian Mbappe, göçmen bir ailenin çocuğu olup Cezayir kökenlidir (Mbappe'nin annesi Cezayirli’dir). Bir başka Cezayir asıllı Fransız futbolcu ise Real Madrid’in formda forveti olan Karim Benzema’dır. Benzema, vermiş olduğu pek çok röportajda kalbinin Cezayirli olduğunu söylemiş ancak kupa kazanma şansını artırmak için Fransa’da oynamayı tercih ettiğini de bildirmiştir. Marsilya takımında oynamayan fakat Kuzey Afrika asıllı olup Fransa milli takımı adına ter döken diğer meşhur futbolcular Nabil Fekir (Cezayir), Houssem Aouar (Cezayir), Wissam Ben Yedder (Tunus), Yoan Gourcuff (Cezayir), Younes Kaboul (Fas) vb. şeklinde sıralanabilir.
Etnik çeşitliliğin futbol takımı oyuncularının ve taraftarlarının profiline bu denli yansıması ve şehir sakinlerinin farklı ırklardan olmalarına rağmen bir futbol takımı sayesinde bütünleşmesi; futbolun sadece bir spor dalı olmadığını, birleştirici ve bütünleştirici yönünün tahmin edilenden çok daha fazla olduğunu bizlere göstermektedir. Diğer Fransa şehirlerinden farklı bir havası ve ruhu olan Marsilya’nın daha bohem ve daha kozmopolit bir karakter kazanmasında yılın 320 günü eksik olmayan güneşi, mistral esintisi ve tabii ki şehrin futbola olan aşkı göz ardı edilmemelidir.
Marsilya sokaklarını sadece güneş ışığı renklendirmemekte, kozmopolit yaşantısı ve yüzlerce yıllık tarihinin günümüze taşıdığı ihtişamlı mimarisinin yanı sıra dar sokaklarında farklı milletlerden çocukların doyasıya oynadığı futbol da renklendirmektedir. Sonuç olarak Magripli çocuklar, Marsilya şehrinin dar sokaklarında şehrin havasını soluyarak futbol oynamaya devam edip ırksal farklılıkların insanoğlunun uydurduğu saçma, yapay ve gereksiz bir husus olduğunu tüm dünyaya göstereceklerdir.
Tüm futbol ve spor haberleri için bizi takipte kalın!