Günümüz futbol piyasasında dönen rakamlar, zaman zaman futbolun ilgi çekiciliğine bir darbe olarak görülmektedir. Futbol endüstrisi, son zamanlarda, dev kulüplerin birbirleri arasında yaptığı transferler veya dev kulüplerin yetiştirici kulüplerden yine dev rakamlara kadrosuna kattığı futbolcular arasında dönen bir piyasaya evrildi. Tüm dünyada belirli takımlar ile geri kalan takımlar arasında hem maliyet hem de kalite bakımından makas açılmakla kalmamış, kırılmıştır. Son zamanlarda ortaya çıkan ve kendisini Avrupa arenasına da sokmak isteyen (çıkan haberlere göre) Arabistan takımları da akla sığmayacak fiyatlar ile yıldız futbolcuları kadrosuna kattı, katmaya da devam edecek gibi görünüyor. Tüm bu fillerin tepiştiği arenada, ezilmeden ayakta kalmanın yöntemlerini bulabilen az sayıda kulüp bulunmaktadır. Bunlardan biri de Amerikan beyzbolun da oldukça yaygınlaşan sonrasında da diğer sporlara sıçrayan “Moneyball” yaklaşımını doğru şekilde uygulayan bir Danimarka kulübü olan FC Midtjylland’dır. Bu yazıda Rota Danimarka!
Moneyball Moneyball, spor dünyasında özellikle Amerikan beyzbolunda popüler hale gelen bir yaklaşımdır. Temel olarak, sporcu performansı ve istatistiklerine dayalı veri analitiğini kullanarak takımların rekabet gücünü artırmayı amaçlar. Daha kısa tabirle “ucuza al, performans yakala, aldığından fazlasına sat”. Bu yaklaşım, özellikle finansal açıdan sınırlı kaynaklara sahip olan takımların daha rekabetçi olabilmesine yardımcı olur. Bu sayede bahse konu olan Midjtylland gibi, piyasada ayakta kalmayı hedefleyen kulüpler nefes alma, tutunabilme hatta rekabetçi olma şansı yakalamışlardır.
FC Midtjylland Kulüp, ismini bulunduğu coğrafyaya ithafen almıştır. Kelime anlamı ise bulunduğu yarımada olan Jutland yarımadasının da ortasında bulunması sebebiyle “Orta Jutland” anlamına gelen
Midtjylland olarak futbol sahnesinde yer almaktadır. Kulübün bulunduğu kent Orta Danimarka da yer alan Herning şehridir ve bu, nispeten küçük şehrin tarihi Orta Çağ’a kadar uzanmaktadır. İlk olarak kaynaklarda ismi 13. yüzyılda küçük bir köy olarak geçen Herning, ismini yanına kurulduğu “Hern” adlı dereden almaktadır. Yüzyıllar boyunca statüsü çok değişmeyen, ancak varlığını koruyan bu küçük köy, çevresinde gelişen tarım ve el sanatları ile birlikte yükselmenin adımlarını atmaktaydı. 1849 yılına gelindiğinde ise Aarhus-Ringkobing demiryolunun açılması ve hattın kentten geçmesi ile birlikte kent için yeni bir dönem başlamış oldu. Demiryolu sayesinde ticaretin ve endüstrinin gelişimi teşvik edildi. Ayrıca, 1877 yılında şehirde kurulan bir tekstil fabrikası, Herning'in tekstil endüstrisi merkezi olmasını sağladı. Bu nedenle, Herning, Danimarka'da "tekstil şehri" olarak da bilinmektedir.
Herning kentinin günümüzde en bilinen markalarından biri olan FC Midtjylland, yerel iki kulüp olan ve 1935 yılında kurulan Ikast FS ve 1918 yılında kurulan Herning Fremad kulüplerinin birleşimi ile 1999 yılında kurulmuştur. İki köklü kulübün birleşiminden doğan tarih, vizyon ile birleştiği 1999 yılından itibaren hem yerelde hem de Avrupa sahnesinde adından sıkça söz ettirmeyi başarmıştır. Maçlarını yaklaşık 12 bin kapasiteli, MCH Arena’da oynayan Kırmızı- Siyahlılar “Ulvene(Kurtlar)” olarak da bilinmektedir. Kulübün mevcut armasında da bir kurt başı sembolize biçimde yer almaktadır. 1990-2000 sezonunda Danish Superliga’ya yükselen kulüp, istikrarlı bir biçimde o yıllardan itibaren burada kalabilmiş ve 2014–15, 2017–18, 2019–20 yıllarında Danish Superliga’yı kazanarak, itibarlarını katlamışlardır. Bununla beraber Şampiyonlar Ligi, Avrupa Kupası ve Konferans Ligi’nde de başarılı maçlar ve dönemler geçiren “Ulvene”, asıl başarısını “Moneyball” yaklaşımına borçludur.
Yıldız Avı Tarihler 2004 yılı Temmuz ayını gösterdiğinde, kulüp yetkilileri aslında vizyonlarını ve misyonlarını ortaya koyan bir hareketi başlatmıştır: Akademi. Bu yılda, ilk kez bir Danimarka kulübü kendi futbol akademisini kurmuştur. Bu akademi için örnek alınan kulüp ise Fransız
kulübü Nantes’tır. Kulübün asıl hedefi öncelikle yerelde bulunan genç yetenekler olurken, bu kapsamda Jutland’ın batı kesiminde, sayıları 100 kulüpten fazla olan bir “Genç Keşfetme ve Yetiştirme Ağı” kurmuşlardır. Bununla kalmayan girişimler, Afrika kıtasına da sıçrayarak Nijerya’nın FC Ebedei takımını ve Gana’nın FC Midtjylland Maamobi United takımını pilot takım olarak seçmiş ve bölgedeki genç yetenekleri gözlemlemeye, keşfetmeye başlamışlardır. Bununla birlikte Hindistan’da da girişimlerini sıklaştıran kulüp burada da Dempo SC kulübünü pilot kulüp olarak belirlemiştir.
Bu yatırımları sayesinde günümüzde futbol piyasasına oldukça fazla sayıda yıldız veya yıldız adayı futbolcu katan kulüp hem maddi açıdan oldukça iyi bir konuma gelmiş hem de başarılı futbolcuları ile hem yerelde şampiyonluk yaşamış hem de Avrupa’da adını duyurmuştur.
Kulübün genç yetiştiriciliğine örnek birkaç futbolcu şu şekildedir;
Mohammed Zidan: Bedelsiz olarak alınan Mısırlı yetenek, 47 maçta 30 gol attıktan sonra 3,5 milyon Euro’ya Werder Bremen’e satılmış ve ardından Avrupa’da pek çok takımda forma giymiştir.
Winston Reid: 16 yaşında akademiye katılan Reid, 2005-2010 yılları arasında burada oynadıktan sonra, açıklanmayan bir bonservis ile West Ham United’a transfer olmuştur.
Simon Kjaer: 2004 yılında akademiye katılmıştır ve 2008 yılında 4 milyon Euro karşılığında Palermo kulübüne transfer olan futbolcu, daha sonra futbol piyasasında yıldız isim olarak sahne almıştır. Futbolcu bir dönem ülkemiz takımlarından Fenerbahçe’nin de formasını giymiştir.
Frank Onyeka: FC Ebedei’den alınan futbolcu, 2017-2021 yılları arasında burada oynadıktan sonra Premier Lig ekibi Brentford’a transfer olmuştur.
Paul Onuachu: FC Ebedei ile yapılan pilot kulüp anlaşmasının bir diğer meyvesi de Paul Onuachu’dur. 2.01’lik kule forvet, 2012-2019 yılları arasında burada oynadıktan sonra 2019 yılında Genk’e transfer olmuştur.
Pione Sisto: Ailesi ile Uganda’dan Danimarka’ya gelen Pione, burada futbola başlamış ardından Midtjylland’ın ilgisini çekerek buraya transfer olmuştur. 2010-2016 yılları arasında burada oynayan futbolcu, 2016 yılında Celta Vigo’ya transfer olmuştur.
Evander: 3,5 milyon Euro’ya Vasco de Gama’dan alınan futbolcu, burada gösterdiği performans ile MLS takımlarından Portland Timbers’a 9,5 milyon Euro’ya transfer olarak kulübün mali vizyonuna katkı sağlamıştır.
Yazının tamamında sayılamayan, hepsi çok önemli futbolcu olamasa da kulübün vizyonuna uyan çok fazla transfer hamlesi ile birlikte FC Midtjylland, hem ekonomik anlamda istikrar sağlamış, yatırımcı çekmiş (2014 yılında kulübü İngiliz iş adamı Matthew Benham, aynı zamanda Brentford FC’nin de sahibi, satın almıştır), hem de sportif başarı yakalayarak itibar kazanmıştır. Dünya futbol endüstrisinin mali olarak çılgınlaştığı bu dönemde, kendi imkanlarını en iyi şekilde kullanarak var olmaya çalışan ve yaklaşımları sayesinde örnek bir kulüp olma yolunda ilerleyen FC Midtjylland bu piyasadaki nadide kulüplerden biri olarak görülmeye devam edecektir.
Commentaires