Keyifli bir cumartesi sabahı kalktınız, güzel bir kahvaltının ardından ailenizle, arkadaşlarınızla ya da tek başınıza vakit geçirmek için maça gitmeyi tercih ettiniz. Maç öncesi, stadyum etrafında bir karnaval havası hakim. Kimileri ellerinde biralarla kimileri de alkolsüz içeceklerle maç vaktini beklemektedir. Onca beklemenin ardından stada girdiniz ve meşin yuvarlağa vurulmasıyla 90 dakika başladı. Maçın sonucuna bağlı olarak eve mutlu/mutsuz döndünüz. İlerleyen günlerde akşam yemeği esnasında haberleri izlemek için televizyonu açtığınızda "şu şu tarihte ve x ve y maçıyla ilgili yetkililer soruşturma başlattı" haberiyle karşı karşıya kaldınız. Tuttuğunuz takımın oynadığı maçla ilgili şaibe olması, hem takımın ismine hem de sizin temiz duygularınıza leke olarak yapışır. Peşin Yuvarlak yazı dizisinde, geçmişten günümüze Meşin Yuvarlağın kirli eller ve kötü niyetli futbolcular, hakemler, yöneticiler aracılığıyla Peşin Yuvarlağa dönüşmesini irdeleyeceğiz. İlk yazımız da hem modern futbolun doğduğu yere gideceğiz hem de tarihin en büyük rekabetlerinden biri olan maçtaki bahis skandalına değineceğiz. Şimdiden iyi okumalar.
Good Friday, dünya genelindeki Hristiyanların İsa’nın çarmıha gerilişini ve Golgota’da ölüşünü andıkları dini bir gündür. 1915 senesinin 2 Nisan günü Good Friday olarak takdim edilmiştir. Ve o gün İngiltere’nin en büyük maçı oynanacaktır. (O dönem için maçın standardını öyle söyleyemeyiz.) Manchester United - Liverpool. O dönem Manchester United ligin diplerinde ve kümede kalmak için uğraşırken, Liverpool ne uzayan ne kısalan tarzıyla orta sıralarda yer almaktadır. Maçın zamanının birinci dünya savaşına denk gelmiş olması, oyuncular için ligin iptal olup kariyerlerinin biteceği düşüncesini getirdi. Bir şekilde para kazanmalılardı. Maçın savaş dönemine gelmiş olması, savaşın, çevirecekleri dolaplara gölge olacağı inancını uyandırdı.
Maç, George Anderson’un attığı gollerle 2-0 Manchester United lehine sonuçlandı. Ancak maçın hakemi ve gözlemciler raporlarında Liverpoollu oyuncularda efor eksikliği olduğu düşüncesini paylaştı. Liverpool maçı kazanmak için uğraşmadığı gibi, kazandıkları penaltıyı gole çevirememiş ve gol pozisyonuna giren Fred Pagnam’ı (1931-32 senesinde Galatasaray’da teknik direktörlük yaptı.) protesto etmişler.
Maçtan sonra, Manchester United galibiyetine 7/1 oran ile büyük miktarlar da para yatırıldığını iddia eden el ilanları sokaklarda boy göstermeye başladı. İlanların gündem olmasının ardından, Football Assocation (FA) soruşturma başlattı. Soruşturma da her iki takımdan da futbolcuların maçın sonucunu etkilemeye yönelik saha içi ve saha dışı (bahis) hareketler sergilediğini tespit etti. MANU’dan Sandy Turnbull, Arthur Whalley ve Enoch West; Liverpool’dan Tom Miller, Bob Pursell, Thomas Fairfoul ve eski bir United oyuncusu olan Jackie Sheldon. Jackie Sheldon’un bu skandalın elebaşı olduğu tespit edildi. Bazı oyuncular ise bu durumu kabul etmemişti. Örneğin George Anderson (UTD) ve Fred Pagnam (LIV). Hatta Fred Pagnam, bu işi yapacak futbolcuları gol atmakla tehdit etmiş ve neredeyse skoru dengeye getirecek gol pozisyonundan sonra kavga edecek raddeye gelmişlerdi. FA duruşmasında takım arkadaşları aleyhine de ifade verdi. Hatta aynı duruşmada United oyuncusu Billy Meredith, şikeyle bir ilgisi ve bilgisi olmadığını ancak takım arkadaşlarının ona topu vermemesinden böyle bir şeyin olabileceği şüphesinin oluştuğunu bildirdi.
FA soruşturma sonucunda bu işe karışan 7 futbolcuya ömür boyu futboldan men cezası verdi. Bu işin oyuncular arasında kaldığına ve yöneticilere bulaşmadığına kanaat getiren FA, hiçbir kulüp yetkilisini cezalandırmadı. Enoch West, suçsuzluğunu ispat etmek için FA’ı protesto etti hatta dava açtı. Davayı kaybetti. FA’ın savaş boyunca lig operasyonlarını askıya alması, yasakların etkisini düşürdü. Oyuncuların cezaları İskoçya’da geçerli değildi çünkü İskoçya, Football Assocation bünyesinde değildi. FA, Enoch West hariç diğer oyuncuların yasaklarını savaşta ettikleri hizmetlerden ötürü kaldırdı. Sandy Turnbull savaş esnasında hayatını kaybettiği için, onun yasağının kaldırılması bir nevi iade-i itibar nezdinde kaldı. 1919-20 sezonunda lig oynanmaya devam edilmeye başlandı. West’in cezası dışında Fairfoul yasağı kalkmasına rağmen futbola geri dönmedi. Geri kalan dört oyuncu futbola devam etti. Enoch West’in yasağı ise 1945’i buldu. Yasağı kalktığında 59 yaşındaydı. Futbolcuların amacının asıl nedeni finansal olsa da bu maçta kazanılan puanlar Manchester United’ın ligde kalmasını sağladı ve Chelsea küme düştü. FA’ın ne şiş yansın ne kebap tavrı 1919-20 sezonunda takım sayısının arttırılmasıyla Chelsea’yi de mağdur etmedi.
Tüm futbol ve spor haberleri için bizi takipte kalın!